УДК: 622.245.35

СОЛЕУСТОЙЧИВЫЙ БЕЗГЛИНИСТЫЙ БУРОВОЙ РАСТВОР НА ОСНОВЕ ОТХОДОВ БАЗАЛЬТОВОЙ ФИБРЫ И АРМАТУРЫ

Авторы: Раупов А.А.

A PHP Error was encountered

Severity: Notice

Message: Trying to get property of non-object

Filename: pages/show_post_view.php

Line Number: 40

Backtrace:

File: /usr/local/www/vestnik/application/views/public/pages/show_post_view.php
Line: 40
Function: _error_handler

File: /usr/local/www/vestnik/application/libraries/Template.php
Line: 13
Function: view

File: /usr/local/www/vestnik/application/controllers/Posts.php
Line: 17
Function: frontend

File: /usr/local/www/vestnik/index.php
Line: 315
Function: require_once

A PHP Error was encountered

Severity: Notice

Message: Trying to get property of non-object

Filename: pages/show_post_view.php

Line Number: 40

Backtrace:

File: /usr/local/www/vestnik/application/views/public/pages/show_post_view.php
Line: 40
Function: _error_handler

File: /usr/local/www/vestnik/application/libraries/Template.php
Line: 13
Function: view

File: /usr/local/www/vestnik/application/controllers/Posts.php
Line: 17
Function: frontend

File: /usr/local/www/vestnik/index.php
Line: 315
Function: require_once

Рубрика: http://gorniyvestnik.uz/ru/categories/ || Выпуск: №3 (Июль-Сентябрь), 2022 год. || Скачать

Bazalt fibrasini o'z ichiga olgan burg'ulash suyuqliklarini tayyorlashda ishlatiladigan turli dispersiyali bosqichlarning tajovuzlari. Tuzli konlarda quduqlarni ulash uchun burg'ilash loyidan foydalanish sharoi-tida ularning afzalliklari va kamchiliklari aniqlandi. Bazalt fibrasi asosida burg'ilash loyining asosiy texnologik parametrlari va uning polivalent kationlarining ta'siri o'rganildi. Poliakrilamid (PAA) gidroksidi gidrolizining o'zgarishi, ya'ni qoldiq akril guruhlar sonining ko'payishi, reagentning polivalent ionlarning agressiv ta'siriga chidamliligini oshiradi. Shu sababli, PAA boshqa reagentlarga qaraganda minerallash-gan muhitda yanada samarali bo'ladi. Tuzli kimyoviy reagentlar bilan stabillashgan turli eritmalarning filtrlari bilan aloqa qilishda tuzlarning eruvchanligi darajasi baholanadi. Mineralizatsiyadagi keng o'zgarish oralig'ida yuqori tizimli qarshilikka ega bo'lgan sho'rga chidamli burg'ulash loyining formulasi ishlab chi-qildi. Burg'ilash loyining tavsiya etilgan tarkibidan foydalanish tuzlarning erishi va tuz tarkibidagi loy jinsla-rining tarqalishini kamaytirishga imkon beradi. Eksperimental tadqiqotlar natijalariga ko'ra, bazalt fibro stabillashgan gidrolizlangan pah asosida sho'rga chidamli burg'ulash loyining formulasi tavsiya etiladi.

Tayanch iboralar: glyutensiz eritma, kimyoviy reagent, sho'rlanish, mineralizatsiya, eritmaning filtratsiyasi, tosh tarqalishi, bazalt tolasi, gidrolizlangan poliakrilamid.

 

Дана критическая оценка использованию бурового раствора на глинистой основе. Изучена устойчивость к солевой агрессии различных дисперсных фаз используемых при приготовлении буровых растворов, в том числе базальтовой фибры. Выявлены их достоинства и недостат-ки в условиях использования бурового раствора для проводки стволов скважин в соленосных отложениях. Изучены основные технологические параметры бурового раствора на основе базальтовой фибры и влияние его поливалентных катионов. Изменение условий щелочного гидролиза полиакриламида (ПАА), а именно увеличение числа остаточных акриловых групп, повышает устойчивость реагента к агрессивному действию поливалентных ионов. По этой причине ПАА более эффективен в минерализованных средах, чем другие реагенты. Оценена степень растворимости солей при контактировании фильтратами различных растворов, стабилизированных солестойкими химическими реагентами. Разработана солеустойчивая рецептура бурового раствора, которая обладает высокой структурной устойчивостью в широком интервале изменения его минерализации. Применение предложенного состава буро-вого раствора позволяет свести к минимуму растворение солей и разупрочнение солесодер-жащих глинистых пород. По результатам экспериментальных исследований рекомендована солеустойчивая рецептура бурового раствора на основе базальтовой фибры стабилизиро-ванного негидролизованным ПАА.

Ключевые слова: безглинистый раствор, химический реагент, солестойкость, минера-лизация, фильтрат раствора, диспергация горной породы, базальтовая фибра, негидролизо-ванный полиакриламид.




Библиографический список

1. Ангелопуло О.К., Подгорнов В.М., Аваков В.Э. Буровые растворы для осложненных условий. – Москва: «Недра», 1988. – С. 6-9.
2. Булатов А.И., Марямпольский Н.А., Рябченко В.Н., Ганиев Г.Г., Рахимов А.К. Буровые растворы и цементирование скважин в солевых отложениях. – Ташкент: «Фан», 1976. – 134 с.
3. Давидов В.В., Белоусов Ю.И. Химический способ укрепления горных пород. – Москва: «Недра», 1977. – 228 с.
4. Агзамов Ф.А. и др. Исследование влияния фиброармирования на свойства тампонажных растворов. «Нефтегазовое дело» (Геология и геофизика, бурение). – Москва, 2013. № 2. – С. 30-39.
5. Eshpulatov T.P. Creation of a cement stone resistant to aggressive influences of formation fluids. International Journal of Advanced Research in Science,
Engineering and Technology. Vol. 8, Issue 2, February 2021, рр. 16593-16599.
6. Аминов А.М. Бурение глубоких скважин в осложненных условиях. – Ташкент, 1996 г. – С. 27-35.